
به نام حضرت دوست که هرچه داریم ازوست....... مطالبی که در اختیار خوانندگان عزیز و محترم قرار می گیرد ، برگرفته از تجارب چندین سال کار آموزشی در مدارس و تلمذ و شاگردی نزد بزرگان و مفاخر علم و ادب می باشد که امید است مورد عنایت و استفاده قرار گیرد . نظرات ارزنده ی شما قطعاً چراغ راه ما خواهد بود ؛ لطفاً ما را از پیشنهادهای سازنده ی خود محروم نفرمایید .
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
|
![]() |
|
||
![]() |
![]() |
![]() |
الف) واژه شناسی و املا
1-کدام گزینه از لحاظ معنی با گزینههای دیگر تفاوت دارد؟
1- شوریده 2- درمانده 3- عاشق 4- شیفته
2- کدام گزینه مترادف« عطوفت» است؟
1- طراوت 2- لطیف 3- رأفت 4- عاطفه
3- املای کدام گزینه با توجّه به معنی آن نادرست است؟
1- فارغ: آسوده 2- تقسیر: سهل انگاری 3- نوابغ: تیز هوشان 4- اعجاز: شگفتی
4- همهی گزینهها به جز.......... هم خانوادهی «مصاحبت» میباشند؟
1- صحبت 2- صحابه 3- صاحب 4- نصیحت
5- در کدام گزینه غلط املایی وجود دارد؟
1- او از صید گنجشکی کوچک با تیر وکمان احساس بیزاری وتنفّر میکرد.
2- اکثریّت ایرانیان نسبت به اسلام صمیمی بودند و انگیزهای به جز خدمت به اسلام نداشتهاند.
3- در کلاس آفرینش و زیبایی طبیعت، عظمت و جاذبهی خالق درس را با همهی وجودم لمس میکردم.
4- آدمی برای پس از مرگ، نام نیک اندوزد و دانش، فرمان گزار است و مال، فرمان بردار.
6- در کدام گزینه گروه کلمات متضاد نیستند؟
1- فروتنی و خودخواهی 2- حاصل و تحصیل 3- بیدار و خفته 4- دانایی و نادانی
7- املای کدام گزینه درست است؟
1- حسرت و آه 2- عتش مطالعه 3- روح مزاب 4- اسنای سفر
8- کدام گزینه دو تلفّظی نیست؟
1- یادگار 2- پیرمرد 3- مهربان 4- مرزبان
9- املای کدام گروه از واژگان زیر غلط است؟
1- قطعه حصیر 2- جامه وکفش 3- مزدوران خوان 4- غرقهی شکوه
10- در كدام گزينه همهي كلمات جمع هستند؟
1- بيابان، پايان ، داستان 2- قهرمان، درختان، ائمّه
3- درخشان، ادعيّه، لرزشها 4- رموز، قلّهها، دوستان
ب) متون نظم و نثر و درک مطلب
11- در درس زنگ آفرینش که بچهّها در کلاس جنگل سبز مشعول گفت وگو هستند، کدام گزینه آرزوی جوجه پرستوی کوچک است؟
1- گفت: میخواهم آفتاب شوم. 2- باز پیغمبر بهار شوم.
3- در دل آسمان رها باشم. 4- روز و شب زائر حرم باشیم.
12- کدام گزینه زهد و پارسایی پیامبر گرامی اسلام (ص) را نشان میدهد؟
1- هیچ گاه زبانش را به دشنام نمیآلود. 2- سخن همنشین خود را نمیبرید.
3- از بیماران عیادت میکرد. 4- قوت غالبش نان جوین و خرما بود.
13- کدام گزینه از نظر معنا و مفهوم با گزینههای دیگر تفاوت دارد؟
1- هجوم فتنههای آسمانی/ مرا آموخت علم زندگانی
2- ز وحشت سست شد بر جای ناگاه/ ز رنج خستگی درماند در راه
3- مرا در دامها بسیار بستند / ز بالم کودکان پرها شکستند
4- نگشت آسایشم یک لحظه دم ساز/ گهی از گربه ترسیدم گه از باز
14- باتوجّه به درس « سرزمین علم و فرهنگ»کدام گزینه دربارهی وزیران لایق و دانش دوست ایران نادرست است؟
1- خواجه نصیر الدّین توسی: احیای مراکز علمی
2- امیرکبیر: تأسیس دارالفنون
3- خواجه رشید الدّین فضلا... همدانی: ایجاد کتابخانه و رصدخانه
4- خواجه نظام الملک: ایجاد مدارس نظامیّه
15- با توجه به درس « کژال» نویسنده در جملهی « روناک! دایهات به مره روله» از چه گویشی بهره برده است ؟
1- لُری 2- ترکی 3- کردی 4- بلوچی
16- کدام گزینه به مفهوم بیت زیر نزدیک تر است؟
« من این جا چون نگهبانم تو چون گنج / تو را آســودگی باید مرا رنج»
1- نگردد شاخک بی بن برومند / زتو سعی و عمل باید، زمن پند
2- نمودش بس که دور آن راه نزدیک / شدش گیتی به پیش چشم تاریک
3- هنوزت نیست پای برزن و بام / هنوزت نوبت خواب است و آرام
4- بباید هر دو پا محکم نهادن / ازآن پس فکر بر پای ایستادن
17- با توجه به مصراع « حالی خوش باش و عمر بر باد مکن» منظور از خوش بودن در کدام گزینه آمده است؟
1- خندههای بیهوده 2- خوش گذرانی 3- الکی خوش بودن 4- دل دیگران را شاد کردن
18- تناسب معنایی این جملهی زیبای نهج البلاغه :« الفُرصه تمُرّ مَر السّحاب فانتهزوا فُرص الخیر» با کدام گزینه کمتر است؟
1- زندگی همین لحظههاست. 2- باید به امید آینده نشست.
3-فرصتها سریع میگذرند. 4- فرصتهای عزیز را دریابید.
19- مفهوم عبارت:« دانشمندان چندان که روزگار پاید، پایندهاند.» در همهی گزینهها به جز گزینهی ......... آمده است.
1- دانشمندان تنهایشان پایدار وپاینده است. 2- دانشمندان تا دنیا باقی است، نامشان زنده است.
3- دانشمندان نشانههاشان در دلها آشکار است. 4- دانشمندان همیشه یادشان به نیکی پایدار است.
20- کدام گزینه به مفهوم مصراع« جهان جمله فروغ روی حق دان» نزدیک نیست؟
1- بر ورق سبز برگ/ خطّ خدا را بخوان.
2- برگ درختان سبز در نظر هوشیار/ جلوهی روی خداست.
3- الهی، همه را چشم امید به درگاه تو باز است.
4- هر ورقش دفتری است/ معرفت کردگار.
21- مفهوم عبارت« حرم دل او را آرام می کرد و مدرسه اندیشهاش را» با کدام گزینه تناسب کمتری دارد؟
1- به مدرسه و درس علاقه زیادی داشت. 2- با زیارت حرم به آرامش میرسید.
3- حرم و مدرسه اندیشهاش را مشغول میکرد. 4- شوق خواندن دلش را تسکین میداد.
22- عبارت:« دلبستگی او به شعر و ادب تا اندازهای بود که سر در خانهاش را به بیتی از سعدی آراسته بود.» از ویژگیهای کدام یک از شخصیّتهای زیر است؟
1- دکتر محمودحسابی 2- علامه محمدتقی جعفری
3- دکتر سعید کاظمی آشتیانی 4- دکتر مصطفی چمران
23- در کدام گزینه ترکیب محاورهای به کار نرفته است؟
1- شب به قهوهخانهای وارد شدیم که بالای شهر رفسنجان است.
2- پرید میان حرفم که:« چه غلطی کردیم تو را آوردیم».
3- مجیدخان، به نظرم مخت عیب کرده است.
4- این بغل مغلها میخواستی بروی، آره؟
24- کدام گزینه دلیل خردهگیری، لجبازی و سرکشی نوجوان نمیباشد؟
1- رو به توسعه بودن حسّ داوری و تشخیص 2- میل به مهم جلوه کردن و مورد توجّه قرار گرفتن
3- شوق به آزادی و خود مختاری 4- شوق به دریافتن معنا و مفهوم زندگی
25- ترکیب کنایی در عبارت« تو نیز اگر بخفتی بهتر از آن که در پوستین خلق بیفتی» یعنی:
1- پوستین مردم را به تن کنی. 2- از آنها پیروی کنی.
3- غیبت آنان را بکنی 4- تا صبح بیدار باشی.
پ) دانشهای ادبی( آرایهها و عناصر زیبایی سخن)
26-كدام گزينه از نظر نوع نثر با گزينههاي ديگر تفاوت دارد؟
1- مال با هزینه کردن کم آید ودانش با پراکنده شدن بیفزاید.
2- شما كه از سرما و گرما چنين ميگريزيد، با شمشير برهنهكجا ميستيزيد.
3- ای کمیل، پس آن چه تور را می گویم، از من به خاطر دار.
4- الهي، حجابهاي ظلمت را از راهمان بردار و ما را به خودمان وامگذار.
27- کدام گزينه از لحاظ کاربرد آرایهی« تشخيص» با گزینههای دیگر متفاوت است؟
1- نسیم سرهای نهالهای جوان را به نشانهی احترام با من خم کرده بودند.
2- دشت یکپارچه صدا شده بود و ناله ومویه. باد صدای کژال را غلتاند.
3- بعضی درختان حتی در سرمای زمستان هم خم به ابرو نمیآورند.
4- باز هم جیغ. آزاد دوید. صدا از سمت تپّه بود. کسی کمک میخواست.
28- زوایهی دید در کدام گزینه با گزینههای دیگر متفاوت است؟
1- کژال روناک را بغل زد و به راه افتاد. روناک انگشتش را به دهان گذاشته بود و میمکید.
2- درست یادم هست، شبی که قراربود روز بعدش بروم اصفهان، از دل شوره و خوشحالی خواب به چشمم نیامد.
3- به تمام افراد گردانمان، از جمله خودم، پانزده روز مرخصی داده بودند. وقتی آمدم خانه، دیدم اگر به آقایم و مخصوصا ننهام بگویم که مرخصی آمدهام......
4- من قلب کوچولویی دارم، خیلی کوچولو؛ خیلی خیلی کوچولو. مادر بزرگم میگوید: قلب آدم نباید خالی بماند.
29- کدام گزینه از لحاظ همآوایی با گزینههای دیگر متفاوت است؟
1- اسیر، اثیر 2- مریز، مریض 3- عرض، ارض 4- قصّه، غصّه
30- مفهوم کدام گزینه با ابیات زیرمتفاوت است؟
این درختانند همچون خاکیان / دست ها برکردهاند از خاکدان
با زبان ســبز و با دست دراز / از ضمیــر خاک میگویند راز
1- درختان شاخهی دستهای خویش را به آسمان بر افراشته بودند و دعا میکردند.
2- کودکان پر نشاط بوته ونوجوانان امیدوار ذرّتها در گوش نسیم آمین میگفتند.
3- بر روی سبزهها وکشتههای سیراب، درختان سرسبز باغ شاد و خرّم صحرا را دیدم.
4- بلبل از باغ کند نغمهی توحید بلند/ شاخهها را همه چون دست دعا مینگرم.
31- قالب شعر زیر در کدام کزینه آمده است؟
ای مرغک خـــرد، زآشیانه/ پرواز کـــــن وپریــدن آموز
تاکی حرکات کودکـــانه؟ / در باغ و چمن، چمیدن آموز.....
1- رباعی 2- مثنوی 3- قطعه 4- قصیده
32- در شعر زیر چه نکته( آرایه)ی ادبی به کار رفته است؟
من مسلمانم / قبلهام یک گل سرخ / جا نمازم چشمه / مهرم نور / دشت سجّادهی من / .....
1- تکرار 2- تشخیص 3- مراعات نظیر 4- ضرب المثل
33- کدام گزینه با یکدیگر ارتباط معنایی و آوایی کمتری دارد؟
1- مباحثه و مجادله 2- مجلس و محفل 3- عاطل و باطل 4- معاوضه ومناظره
34- در بیت « تن زجان وجان زتن مستور نیست / لیک کس را دید جان دستور نیست» چه آرایهای بر زیبایی بیت افزوده است؟
1- مراعات نظیر 2- تکرار 3- تشخیص 4- تشبیه
35- کدام گزینه درست است؟
1- برای ارتباط با دیگران از ادبیّات استفاده میکنیم.
2- زبان معمولا به شکل گفتار، نوشتار و اشاره ظاهر میشود.
3- نوشتار را به طور طبیعی از اطرافیان خود میآموزیم.
4-گفتار به آموزش و یادگیری نیاز دارد.
ت) دانشهای زبانی( دستور زبان)
36- پسوند« ـَـ ک» درکدام گزینه معنای کوچکی و خردی به واژه میدهد؟
1- کودک 2- بادبادک 3- اتاقک 4- زردک
37-کدام یک از واژههای زیر یک جزیی است؟
1- فرمان 2- دوان 3- نگهبان 4- خواهان
38- زمان فعل در کدام گزینه با گزینههای دیگر متفاوت است؟
1- ایرانیان، خدمات بسیار شایانی به اسلام کردهاند.
2- اسلام حصار مذهبی و حصار سیاسی گرداگرد ایران را در هم شکست.
3-چه بیراهه میروند آنان که جز تو فریادرس میجویند.
4- حضرت رسول (ص) در زندگی از تجمّل دوری میجست.
39- در کدام گزینه بدل به کار رفته است؟
1- سعدی شیرازی، شاعر بنام ایران، در دیوان اشعار خود قصاید و غزلیّاتی زیبا دارد.
2- حکیم ابوالقاسم فردوسی، که سخن پارسی را به اوج رساند، در شاهنامه توصیفهای زیبایی دارد.
3- امام خمینی، رضوان ا... تعالی، پس از پیروزی انقلاب بیش از ده سال رهبری کشور را بر عهده داشت.
4- حضرت رسول اکرم، صلوات ا... علیه، در میان جمع، گشاده رو بود.
40- قسمت مشخّص شده در جملهي« انقلاب اسلامي ايران، حادثهي بزرگ قرن است. » مطابق با کدام گزينه است؟
1- مفعول 2- نهاد 3- گزاره 4- مسند
ث) تاریخ ادبیـّات
41- توضیحات زیر در بارهی کیست؟
« شاعر نامدار ایرانی است که در قرن ششم به دنیا آمد. داستان پردازی در منظومههای او به اوج رسید. مخزنالاسرار، خسرو شیرین و لیلی و مجنون از آثار اوست.»
1- نظامی 2- ناصر خسرو 3- جامی 4- شیخ محمود شبستری
42-شعر زیر از کیست؟
این عـــمر به ابر نوبــــهاران ماند / وین دیده به سیل کوهساران ماند
ای دوست، چنان بزی که بعد از مردن / انگشت گزیــــدنی به یاران ماند
1- خیّام نیشابوری 2- ابو سعید ابیالخیر 3- نصرالله مردانی 4-قیصر امین پور
43-کدام منظومه از نیمایوشیج نیست ؟
1- قصّههای رنگ پریده 2- افسانه 3- به قول پرستو 4- ای شب
44-این نویسنده معاصر، پس از انقلاب، زندگی امام خمینی (ره) را با نام« سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما آمد» نوشت:
1- مهدی آذر یزدی 2- نادر ابراهیمی 3- سیّدمهدی شجاعی 4- هوشنگ مرادی کرمانی
45- متن زیر در بارهی کیست؟
« او اوّلین شعرهایش را در هفت هشت سالگی سروده است. بعضی از این شعرها به اندازهای زیبا، جالب و پر معنا هستند که خواننده را به شگفتی وا می دارد . برخی از زیباترین شعرهایش را در نوجوانی و در یازده تا چهارده سالگی سروده است. شعر« ای مرغک خرد» او در دوازده سالگی سروده شده است».
1- محمد حسین شهریار 2- محمد جواد محبّت 3- پروین دولت آبادی 4- پروین اعتصامی
ج) نگارش و انشا
46- نشانههای نگارشی در کدام گزینه درست به کار نرفته است؟
1- از اکبر آقا پرسیدم:« کی به اصفهان می رسیم؟»
2- هراسان ماند: « صدا از کدام طرف میآید؟»
3- حضرت علی(ع) میفرماید: «کتابها، بوستان و باغ اندیشه ورانند».
4- شبی مادرم از من درخواست کرد؛ که امشب سرد است؟ نزد من بخواب.
47- کدام گزینه از نکات نامه نگاری نیست؟
1- نوشتن نشانی دقیق خود و گیرندهی نامه 2- نوشتن با خطّ زیبا و خوانا
3- تمیز و مناسب بودن کاغذ نامه 4- نوشتن اطّلاعات دقیق و علمی
48- نوع نوشتهی متن زیر در کدام گزینه وجود دارد؟
« در یکی از سالهای نوجوانی که کنجکاوی خستگی ناپذیری داشتم، برای فراگرفتن وفهمیدن و به ویژه برای کشف کردن، سری به طبیعت روستا زدم. با نگاههای کنجکاوانه به درس بزرگ طبیعت مینگریستم. گوش میدادم. چشم میدادم. دل میدادم و روحم چنان غرق فهمیدن بود که از هیجان میلرزید و....»
1- سفرنامه 2- خاطره 3- نامهی دوستانه 4- شرح حال
49- نثر کدام گزینه ساده ( غیر ادبی)است؟
1- پیامبر چون نسیم نرم و مهربان و چون گل متبسّم و خندان بود.
2- آبهای زلال و سرد و گوارای فهم و دانایی در من خواهد جوشید.
3- زبان فارسی، موسیقی دل نوازی است که یک عمر دلم را به وجد آورده است.
4- ایمان و پاکدامنیتان را حفظ کنید، درستان را خوب بخوانید.
50- گزینههای زیر نام سختافزارهای رایانه است. کاربرد کدام یک در انشا مناسبتر است؟
1- مونیتور 2- اسکنر 3- چاپگر 4- ماوس
گل لبخندآذین لبانتان باد!